ساخت کولر آبی

 در این آموزش ابتدا نحوه کار کولر آبی را شرح خواهیم داد، سپس روش ساخت کولر آبی را به صورت گام به گام و تصویری بیان خواهیم کرد. تنها کافی است قطعات و تجهیزات مناسبی را تهیه کرده و مراحلی را که می‌گوییم به خوبی طی کنید تا یک کولر آبی کوچک و کارا بسازید.

کولر آبی چگونه کار می‌کند؟

یک کولر آبی از رطوبت برای خنک کردن هوا بهره می‌برد. بدین صورت که با جذب کردن هوای گرم بیرون از طریق پدها (پوشالی یا سلولزی) هوا را خنک می‌کند. سپس این هوای خنک توسط یک دمنده از طریق دریچه به داخل خانه یا هر مکان دیگری منتقل می‌شود. در واقع، کولر آبی خنک‌سازی هوای خانه را در چهار مرحله اصلی انجام می‌دهد. تصویر متحرک زیر نحوه عملکرد کولر آبی را به خوبی نشان می‌دهد. این‌ مراحل را در ادامه بیان می‌کنیم.

۱. آب وارد کولر می‌شود. هنگامی که شیر آب متصل به کولر را باز کنید، آب به سمت کولر حرکت می‌کند و وارد آن می‌شود. ریختن آب در داخل کولر آبی ادامه می‌یابد تا اینکه شناور، که روی آب است، به سطح خاصی برسد. وقتی شناور به سطح مشخصی رسید، آب ورودی و مصرف آب کولر آبی از منبع قطع می‌شود.

۲. پمپ آب را به پدهای تبخیری می‌رساند. بعد از اینکه آب در کف کولر به اندازه کافی جمع شد، پمپ شروع به پمپاژ آب از طریق شیلنگ‌های توزیع آب می‌کند. خروجی این شیلنگ‌های توزیع آب در بالای پدها قرار دارد و از طریق آن‌ها آب وارد پدها می‌شود.

۳. هوای گرم از طریق پدها خنک می‌شود: بعد از اینکه پدها خیس شدند، هوای گرم به داخل کولر از طریق پدها وارد می‌شود و از آن‌ها عبور می‌کند. با عبور هوای گرم از روی پدها، رطوبت هوا را خنک کرده و آن را مطبوع می‌کند. این فرایند خنک‌کنندگی تبخیری نامیده می‌شود. این فرایند مشابه همان حالتی است که هنگام ورزش کردن عرق می‌کنید و سپس پوست شما خنک می‌شود.

۴. موتور دمنده را می‌چرخاند و هوا را خنک می‌کند: پس از عبور هوا از پدهای تبخیری و خنک شدن آن، دمنده هوای خنک‌شده را گرفته و از طریق مجاری و دریچه وارد خانه یا هر فضای دیگری می‌کند.

برای آشنایی بیشتر با مباحث مربوط به تأسیسات ساختمان، پیشنهاد می‌کنیم به مجموعه آموزش‌های تاسیسات ساختمان مراجعه کنید که توسط فرادرس تهیه شده و لینک آن در ادامه آورده شده است.

• تجهیزات لازم برای ساخت کولر آبی

برای ساخت کولر آبی به تجهیزاتی نیاز داریم. البته دقت کنید تجهیزاتی که در ادامه معرفی می‌کنیم، می‌توانند با توجه به شرایط و ابزارهای موجود شما تغییر کنند. آنچه مهم است، هماهنگی اجزا و مطابقت آن‌ها با یکدیگر است.

تجهیزات مورد نیاز برای ساخت کولر آبی که در این آموزش از آن‌ها استفاده می‌کنیم، عبارتند از:‌

• سطل دردار 5 گالنی (۲۰ لیتری)
• پیچ و مهره کوچک
• پد دوراکول (اگر در دسترس نبود، می‌توانید از پوشال مناسب یا پد دیگری استفاده کنید)
• لوله منعطف 5 اینچ
• فن کوچک
• پمپ کوچک
• شیلنگ آب
• سه‌راهی آب (اتصال T) برای شیلنگ
• سیم برق 12 ولت
• گیره
• چسب E6000
• کوپلینگ ABS چهار اینچی (قطر این قطعه در واقع 5 اینچ است)
• سرسیم و اتصالات
• مته
• باتری 12 ولت
• شارژر

مراحل ساخت کولر آبی

در این بخش، مراحل ساخت کولر آبی را بیان می‌کنیم.

آماده‌سازی سطل

کار ساخت کولر آبی را با سطل 5 گالنی خود شروع کنید. با استفاده از مته برقی و اره سوراخ‌های نسبتاً بزرگی را روی سطل برش دهید. می‌توانید 1 یا 2 ردیف سوراخ تعبیه کنید.

آماده‌سازی پد

به یک پد 29×30 اینچ (۷۳٫۶۶x۷۶٫۲ سانتی‌متر) برای این سطل ۵ گالنی نیاز دارید (شما با توجه به اندازه سطلتان باید یک پد با ابعاد مناسب تهیه کنید). تقریباً از کل پد استفاده خواهید کرد، بنابراین باید برش‌های خود را با دقت انجام دهید. برای این کار، داخل سطل را از کف آن تا بالا اندازه بگیرید که تقریباً 13 اینچ است. اما باز هم تأکید می‌کنیم که بعضی سطل‌ها اندزه متفاوتی دارند. اولین پد را ۱۳x۳۰ اینچ (۳۳٫۲x۷۶٫۲ سانتی‌متر) را برش دهید.

پد را لوله کنید تا به شکل زیر در بیاید. سپس پد را در سطل قرار دهید. باید کاملاً در سطل قرار گیرد، بدون اینکه به قسمت داخلی سطل خدشه‌ای وارد شود و اضافه‌ای وجود داشته باشد.

درِ سطل باید به صورت کامل روی آن قرار گیرد و به پد فشاری وارد نکند. در صورت لزوم، این مورد را تست کرده و پد را مرتب کنید.

وقتی تأیید کردید که اندازه پد مناسب است، از چسب E1600 یا سیلیکون یا دوخت دستی با سوزن و نخ استفاده کنید. با این کار شما یک استوانه 13 اینچی (۳۳٫۰۲ سانتی‌متر) خواهید داشت.

قطعه دوم پد را تقریباً برش دهید که اندازه آن 24x۳۳٫۰۲ اینچ (۶۰٫۹۶x13 سانتی‌متر) بوده و باید آن را درون سطل قرار دهید. نیازی نیست که درز این استوانه کوچک را بچسبانید یا بخیه بزنید.

استوانه دوم کوچک‌تر را به داخل استوانه آبی پد فرو کنید‌. دقت کنید که استوانه داخلی حدود یک اینچ (۲٫۵۴ سانتی‌متر) نسبت به استوانه قبلی بالاتر باشد. با این کار یک پد دو لایه با سطوح تبخیری بیشتر ایجاد می‌شود.

ساخت حلقه آب‌چکان

اکنون باید یک آب‌چکان حلقه‌ای بسازیم. برای ساخت آب‌چکان از سه‌راهی یا همان اتصال T استفاده می‌کنیم. اگر شاخه‌های اتصال T بیش از حد طولانی هستند، با استفاده از چاقوی تیز شاخه‌های اضافی را قطع کرده و تقریباً یک اینچ از شاخه اتصال T را باقی بگذارید. با این کار، یک اتصال T کوچک‌تر خواهید داشت.

در ادامه، یک قطعه از شیلنگ شفاف پلی‌اتیلن را به صورت دایره حلقه کنید به گونه‌ای که بالای استوانه آبی قرار بگیرد (در اینجا، حدوداً 28 اینچ شیلنگ خواهد بود).

شیلنگ را با طول صحیح ببرید و اتصال T را وصل کنید. برای تکمیل لوله‌کشی، یک قطعه از شیلنگِ باقیمانده را روی پایه اتصال T قرار دهید (بعداً شیلنگ اضافی را اصلاح خواهیم کرد).

اکنون برای ایجاد آب‌‌چکان، سوراخ‌هایی را در قسمت پایین حلقه ایجاد کنید. حلقه را از سطل بردارید و آن را روی میز کار به گونه‌ای قرار دهید تا به بخش زیرین حلقه دسترسی داشته باشید.

یک شمع و یک تکه فلز نازک برای سوراخ کردن حلقه تهیه کنید (با چیزهایی مانند یک میخ نازک یا ضایعات سیم به خوبی می‌توانید این کار را انجام دهید). دقت کنید که سوراخ‌ها نه خیلی کوچک و نه خیلی بزرگ باشند. میله فلزی خود را مطابق شکل زیر با یک انبر بگیرید تا انگشتان دچار سوختگی نشود و آسیب نبینید.

سوراخ‌های حلقه آب‌چکان باید یکنواخت و از هم فاصله یکسانی داشته باشند. سوراخ‌های دور حلقه قسمت پایین آب‌چکان را با استفاده از یک متر علامت‌گذاری کنید. فلزی را که می‌خواهید لوله را با آن سوراخ کنید، با شعله شمع گرم کنید، سپس فلز داغ‌شده را در نقطه‌ای که از قبل مشخص کرده‌اید فرو کنید.

میله داغ را بچرخانید تا سوراخ به خوبی ایجاد و شیلنگ ذوب شود. دقت کنید که از لایه دیگر شیلنگ عبور نکنید و همچنین، سوراخ‌ها خیلی بزرگ نباشند. اگر سوراخ‌ها کوچک باشند، در صورت لزوم همیشه می‌توانید بعداً آن‌ها را بزرگ‌تر کنید. سوراخ‌ها را در فاصله یک اینچی تکرار کنید (البته شما می‌توانید اندازه مورد نظر خود را بسته به ابعاد سیستمتان در نظر بگیرید). مرحله بعدی ساخت کولر آبی تعبیه پمپ است.

قرار دادن پمپ آب

در ادامه مراحل ساحت کولر آبی پمپ آب را در کف سطل قرار دهید (تصویر پمپ زیر یک مدل قدیمی است و احتمالاً پمپ‌های جدید کوچک‌تر باشند).

سیم‌ها را از پمپ به سمت بالا و خارج از سطل به بیرون هدایت کنید. یک شکاف کوچک در لبه سطل ایجاد کنید تا سیم‌های برق را از آنجا به بیرون هدایت کنید. با این کار، وقتی در سطل را ببندید، سیم‌ها خللی در بسته شدن در سطل ایجاد نمی‌کنند و خود سیم‌ها هم دچار مشکل نمی‌شوند.

مقداری آب در سطل بریزید. دقت کنید که هرگز پمپ را بدون آب روشن نکنید. می‌توانید پمپ 12 ولتی را با باتری 9 ولتی تست کنید. در این صورت، پمپ با قدرت کامل کار نخواهد کرد، اما در هر صورت کار می‌کند. سیم‌های قرمز و سیاه پمپ را به ترمینال‌های باتری 9 ولتی وصل کنید و منتظر یک جریان آب خوب و یکنواخت از طریق حلقه آب‌چکان باشید. حلقه را در صورت نیاز تنظیم کنید. اگر آب از چند سوراخ به خوبی نریزد، ممکن است نیاز به ذوب مجدد آن سوراخ‌ها باشد. مجدداً تأکید می‌کنیم که سوراخ‌ها را خیلی بزرگ نکنید.

به گونه‌ای طراحی را انجام داده‌ایم که با قرار دادن درِ سطل، آب‌چکان به آرامی بین در و پد محکم شده و در نتیجه ایمن می‌ماند. ساخت کولر آبی را با نصب فن ادامه می‌دهیم.

قرار دادن فن

در این مرحله از ساخت کولر آبی باید اندازه کوپلینگ 4 اینچی ABS خود را روی در سطل مشخص کنید و آن را با یک چاقوی تیز برش دهید. اندازه سوراخ باید کاملاً متناسب با قسمت گرد فن شما باشد.

کوپلینگ 4 اینچی ABS در واقع 5 اینچ قطر دارد. این کوپلینگ به این دلیل 4 اینچ نامیده می‌شود که هدف آن اتصال لوله‌های 4 اینچی به هم است، اما کوپلینگ در واقع بزرگ‌تر است. این کوپلینگ کاملاً درون یک لوله انعطاف‌پذیر 5 اینچی قرار می‌گیرد و همچنین با اندازه فن (در اینجا فن CPU) مطابقت دارد.

فن را در قسمت داخلی (یعنی پایین) درب سطل قرار دهید. برای نگه داشتن آن از چسب E6000 و پیچ و مهره‌های کوتاه استفاده کنید. مقداری چسب بیشتر استفاده کنید تا هرگونه شکافی برطرف شود. بهترین حالت قرار گرفتن فن برای جمع و جور نگه داشتن دستگاه و راحت‌تر کردن کانال‌کشی، قسمت پایین‌تر است. وجود فن در داخل به نگه داشتن شکل پد نیز کمک می‌کند.

یک سوراخ کوچک روی در سطل ایجاد کنید تا سیم‌های فن را نیز از طریق آن عبور دهید.

کوپلینگ و درِ سطل را با الکل پاک کنید تا هرگونه آلودگی پاک شود. سپس با استفاده از چسب E6000 کوپلر را به قسمت بالای درِ سطل بچسبانید. می‌توانید روی سطل چند کتاب سنگین قرار دهید و چند ساعت صبر کنید تا از مهر و موم مناسب اطمینان حاصل کنید.

مونتاژ کولر آبی

اکنون تقریباً به پایان ساخت کولر آبی نزدیک شده‌ایم. بعد از آنکه چسب به خوبی خودش را گرفت، درِ سطل را در جای خود قرار دهید. در همان حال که در را می‌گذارید، فن و سیم‌های پمپ را مرتب کنید. ممکن است مجبور شوید درپوش را بچرخانید یا محل قرارگیری پمپ را تنظیم کنید تا سیم‌ها مرتب شوند. مراقب باشید که فن را هنگام قرار دادن در به آرامی درون پد آبی قرار دهید و به سیم‌ها آسیب نرسانید. می‌توانید از PVC سایز 4 اینچ یا یک زانویی 5 اینچ منعطف به عنوان خروجی استفاده کنید تا هوای خنک را به داخل فضای مورد نیاز خود راهنمایی کنید.

نصب کولر آبی

کولر آبی باید بیرون ساختمان یا محلی که می‌خواهید خنک کنید، قرار داشته باشد. در واقع، باید کانالِ هوای سرد را به داخل چادر، کانکس یا هر چیز دیگری وارد کنید. اما سطل باید بیرون و در هوای گرم و خشک باشد. بنابراین، باید یک پنجره یا سوراخ را روی چادر یا کانکس تعبیه کنید. کولر را تست کنید که به درستی هوا را خنک کند.

روشن کردن کولر آبی

باید کولر را به برق باتری وصل کنید. می‌توانید از یک سیستم خورشیدی نیز استفاده کنید که در آموزش «ساخت سیستم برق خورشیدی خانگی – راهنمای کاربردی» روش طراحی و پیاده‌سازی آن را بیان کرده‌ایم. توجه کنید که فن و پمپی که استفاده‌ کرده‌ایم، 12 ولت DC است و فقط باید مستقیماً از باتری 12 ولت استفاده کنید. دقت کنید که از اتصال دستگاه به برق AC خودداری کنید. اکنون ساخت کولر آبی به پایان رسیده و می‌توانید از آن استفاده کنید.