راه اندازی چپگرد و راستگرد ستاره مثلث موتور سه فاز با 5 کنتاکتور
راه اندازی چپگرد و راستگرد ستاره مثلث موتور سه فاز با 5 کنتاکتور
در این بخش برای شما دانش آموزان و دانشجویان رشته تحصیلی برق صنعتی و قدرت، اقدام به طراحی و انتشار پروژه ای در زمینه طراحی مدار فرمان و مدار قدرت با عنوان، (راه اندازی چپگرد و راستگرد ستاره مثلث موتور سه فاز القائی با استفاده از 5 کنتاکتور) کرده است. برای تغییر جهت گردش الکتروموتورهای سه فاز القائی که به صورت ستاره مثلث راه اندازی می شود از دو مدار قدرت استفاده می گردد. مدار اول با استفاده از دو مدار ستاره مثلث و چپگرد و راستگرد که باهم سری شده است تشکیل شده و به نام مدار پنج کنتاکتوری معروف است. با توجه به مدار قدرت پنج کنتاکتوری می بینیم که می توان یکی از کنتاکتورها را از مدار حذف و با استفاده از چهار کنتاکتور الکتروموتور را بصورت ستاره و مثلث ، چپگرد و راستگرد راه اندازی نمود.
در مدار قدرت پنج کنتاکتوری برای تغییر جهت گردش موتور (تغییر جای دو فاز) از کنتاکتور های K1M و K2M و برای تغییر اتصال از ستاره به مثلث از کنتاکتورهای K3M و K4M و K5M استفاده شده است، مطابق مدار قرار گرفته شده در شکل زیر.
مدار قدرت راه اندازی الکتروموتور سه فاز بصورت ستاره مثلث چپگرد و راستگرد پنج کنتاکتوری
مدار فرمان
مدار فرمان را می توان با ادغام دو مدار ستاره مثلث اتوماتیک یا دستی و مدار چپگرد و راستگرد با حفاظت کامل طراحی نمود. بطوری که مدار چپگرد و راستگرد توسط کنتاکتورهای K1M و K2M طراحی و کنتاکت های باز K1M و K2M را با هم موازی (OR) کرده و در مسیر مدار فرمان ستاره مثلث اتوماتیک قرار می دهیم. با این کار هر کدام از کنتاکتورها، K1M و K2M وصل شود مدار ستاره مثلث هم عمل خواهد کرد. مدار کامل همراه با مراحل عملکرد آن در شکل زیر رسم شده است.
مدار فرمان راه اندازی الکتروموتور سه فاز القائی به صورت ستاره مثلث چپگرد و راستگرد
تشریح عملکرد مدار فرمان
با فشرده شدن استارت S1 در مسیر 11 بوبین K1M تحریک شده و از طریق کنتاکت باز K1M شماره 53-54 بعد از برداشته شدن نیرو از روی استارت، وصل باقی می ماند، بوبین K3M و K5M و K1T از طریق کنتاکت باز کنتاکتور K1M شماره 83-84 در مسیر 15 تحریک شده و موتور به صورت ستاره راستگرد راه اندازی می گردد. بعد از زمان تنظیم شده، تایمر K1T از طریق کنتاکت بسته و باز خود در مسیر 21 بوبین کنتاکتور K5M را قطع و در مسیر 19 بوبین کنتاکتور K4M را وصل می کند و الکتروموتور از ستاره راستگرد به مثلث راستگرد تغییر وضعیت می دهد.
تایمر از طریق کنتاکت بسته کنتاکتور K4M شماره 61-62 از مدار خارج می گردد. برای تغییر جهت گردش محور موتور باید توسط شستی S0 مدار کاملا قطع شده و بعد از متوقف شدن آن توسط شستی S2، بوبین کنتاکتور K2M تحریک شده و مطابق مراحل بالا تغییر اتصال انجام می گیرد.
